Nietolerancja laktozy czy alergia na białka mleka krowiego

Spis treści:

1. Czym różni się alergia na mleko od nietolerancji laktozy?
2. Nietolerancja czy alergia – różnice i podobieństwa
3. Dieta w przypadku alergii pokarmowej lub nietolerancji laktozy

Aby zrozumieć istotę problemu, należy wiedzieć, czym różni się nietolerancja laktozy od alergii na białko mleka krowiego.

Laktoza to cukier mleczny, który występuje w mleku matki oraz mleku innych ssaków (krowim, kozim, owczym). Natomiast białko mleka krowiego to zupełnie inny składnik, który obecny jest  w mleku krowim i jego przetworach.

Poziom laktozy w mleku mamy jest stały. Laktoza produkowana jest w jej gruczole piersiowym, więc dieta matki karmiącej nie ma wpływu na obecność tego cukru w jej mleku. Natomiast białka mleka krowiego mogą przedostać się z pożywienia matki do mleka kobiecego i uczulać dziecko. Dlatego w przypadku alergii na białka mleka krowiego u niemowlęcia, konieczna jest eliminacja mleka i nabiału z diety matki karmiącej.

Nietolerancja laktozy jest wynikiem niedostatecznej produkcji enzymu, który jest odpowiedzialny za trawienie laktozy w przewodzie pokarmowym. Natomiast alergia na białka mleka krowiego powstaje na skutek nadwrażliwości układu odpornościowego na alergen – białko.

Objawy, które pojawiają się u dziecka zawsze, należy konsultować z lekarzem. Objawy świadczące o nietolerancji laktozy czy wskazujące na alergię na białka mleka krowiego mogą być trudne do rozróżnienia. Obie choroby mogą objawiać się w podobny sposób np. poprzez ból brzucha, biegunkę, wzdęcia i brak prawidłowego przyrostu masy ciała u niemowlęcia. To, co może, choć nie musi, odróżnić nietolerancję laktozy od alergii na białka mleka krowiego, to inny czas wystąpienia objawów. W przypadku nietolerancji cukru mlecznego (laktozy) objawy występują szybko po spożyciu posiłku zwierającego laktozę lub po karmieniu niemowlęcia piersią. Gdy dziecko cierpi z powodu alergii, objawy mogą pojawić się szybko, ale również nawet po kilku dniach od spożycia uczulającego posiłku. Należy pamiętać, że również czas wystąpienia objawów nie zawsze da się jednoznacznie określić.

Nie każda niepożądana reakcja pokarmowa u niemowlęcia oznacza alergię. W reakcję alergiczną zaangażowane są mechanizmy układu odpornościowego, co nie ma miejsca przy nietolerancji laktozy.

Alergia pokarmowa u niemowląt pojawia się często wskutek niedojrzałości przewodu pokarmowego, jednak wiele dzieci wyrasta z tego problemu w pierwszych latach życia. Większe prawdopodobieństwo rozwoju alergii występuje u dzieci, których przynajmniej jedno z rodziców lub rodzeństwo cierpi z powodu alergii.

Nietolerancja laktozy u niemowląt urodzonych o czasie występuje natomiast niezwykle rzadko. Może pojawić się wskutek przebytej infekcji czy zakażenia pokarmowego, ale ma charakter przejściowy.

Jeśli u dziecka zdiagnozowano alergię na białka mleka krowiego, konieczna jest dieta eliminacyjna. Dieta eliminacyjna musi być zastosowana u matki karmiącej, jeśli uczulone niemowlę jest karmione piersią. Matka powinna zrezygnować z mleka, nabiału oraz wszystkich produktów, które w swoim składzie mogą zawierać uczulające białka mleka krowiego. W przypadku starszych niemowląt i dzieci dietę eliminacyjną stosuje się również na etapie wprowadzania posiłków uzupełniających i kontynuuje w wieku późniejszym. Specjaliści zalecają stosowanie diety eliminacyjnej do 9–12. m.ż., przez co najmniej 6 miesięcy. Ponadto co 6 miesięcy zaleca się wykonanie próby prowokacji pokarmem w celu sprawdzenia, czy alergia nadal występuje.

Gdy dziecko cierpi na częściową nie tolerancję laktozy, dieta eliminacyjna u matki karmiącej piersią nie ma uzasadnienia. W tym przypadku należy czasowo rozważyć alternatywny sposób żywienia niemowlęcia. Wrodzona nietolerancja laktozy występuje niezwykle rzadko.